Πολλοί άνθρωποι δεν γνωρίζουν τις διαφορές που υπάρχουν ανάμεσα στα δύο επαγγέλματα, στην περίπτωση όμως που έχουμε ανάγκη από βοήθεια ειδικού για λόγους ψυχικής υγείας η κατανόηση των διαφορών είναι απαραίτητη προκειμένου να λάβουμε την μέγιστη δυνατή υποστήριξη.
Κατ’ αρχάς η πρώτη μεγάλη διαφοροποίηση αφορά το θέμα των σπουδών που έχουν ολοκληρωθεί προκειμένου κάποιος να ασκήσει το επάγγελμα του ψυχολόγου ή του ψυχιάτρου. Ο ψυχίατρος έχει ολοκληρώσει σπουδές Ιατρικής είναι δηλαδή γιατρός και έχει ειδίκευση στην Ψυχιατρική ενώ ο ψυχολόγος είναι πτυχιούχος Ψυχολογίας. Τις περισσότερες φορές μετά το πέρας των σπουδών του ένας ψυχολόγος επιλέγει να λάβει περαιτέρω ειδίκευση σε κάποιες κατευθύνσεις ανάλογα με το αντικείμενο με το οποίο επιθυμεί να ασχοληθεί. Οι κατευθύνσεις αυτές αφορούν στην Σχολική ψυχολογία, Εξελικτική ψυχολογία, Κλινική ψυχολογία, Εργασιακή και άλλες.
Ο ψυχίατρος λοιπόν ασχολείται πρωταρχικά με την οργανική βάση των ψυχικών διαταραχών και κατά συνέπεια έχει την δυνατότητα να παρέμβει σε αυτά και με την φαρμακευτική αγωγή ενώ ο ψυχολόγος εστιάζει στις γνωστικές, συναισθηματικές πλευρές των συμπτωμάτων αναζητεί τις αιτίες που τα συντηρούν και επεμβαίνει σε αυτές. Τα εργαλεία που χρησιμοποιεί λοιπόν ένας ψυχολόγος δεν είναι οι ιατρικές εξετάσεις και τα φάρμακα αλλά τα ερωτηματολόγια, τα τεστ , η ενσυναίσθηση αλλά και οι τεχνικές εφόσον υπάρχει εκπαίδευση στην ψυχοθεραπεία.
Στον ψυχολόγο μπορεί να απευθυνθεί όποιος αντιμετωπίζει ψυχολογικό πρόβλημα ακόμα και όταν δεν υπάρχει ψυχική διαταραχή ή ψυχοπαθολογία.